• 사람 나고 돈 났지 돈 나고 사람 났나 : 사람이 돈보다 더 귀중하지 돈이 사람보다 더 귀중할 수 없다. [(ШУУД ОРЧ.) ХҮН ҮҮСЭЭД МӨНГӨ ҮҮССЭНЭЭС, МӨНГӨ ҮҮСЭЭД ХҮН ҮҮССЭН ҮҮ: хүн мөнгөнөөс илүү эрхэм болохоос мөнгө хүнээс илүү эрхэм байж болохгүй.]
• 지는 게 이기는 거다 : 맞서서 싸우는 것보다는 너그럽게 양보하거나 피하는 것이 이득이 된다는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЯЛАГДАНА ГЭДЭГ ХОЖИХЫН НЭР: эсрэгцэн тэмцэхээс өршөөнгүй бууж өгөх ба зай барих нь ашигтай байдаг гэсэн үг.]
• 남의 잔치[장/제사]에 감 놓아라 배 놓아라 한다 : 다른 사람의 일에 이래라 저래라 간섭한다. [БУСДЫН ХЭРЭГТ ХОШУУ ДҮРЭХ: бусдын ажилд оролцож ингэ тэг гэж заах.]
• 남의 장단에 춤춘다 : 자신의 의견이 없이 다른 사람이 하는 대로 그대로 따른다. [БУСДЫН АЯЫГ ДАГАХ: өөрийн гэсэн санаагүй бусдын хийж байгааг дагах.]
• 남의 떡이 더 커 보인다 : 내 것보다 다른 사람의 것이 더 좋게 느껴진다. [(ШУУД ОРЧ.) ХҮНИЙ ЮМ ИЛҮҮ ХАРАГДАХ; ХҮНИЙ ТУГАЛ БЯРУУ ШИГ ӨӨРИЙН ТУГАЛ ХУРГА ШИГ: өөрт байгаа юмнаас илүү хүний юм илүү сайхан харагдах.]
• 물에 빠진 놈 건져 놓으니까 망건 값 달라 한다 : 남에게 큰 도움을 받고서도 그 고마움을 모르고 도리어 도와 준 사람을 원망한다. [ӨӨХ ӨГСӨН ХҮНТЭЙ ӨГЛӨӨ БОСООД ЗАРГАЛДАХ: бусдаас маш их тус дэмжлэг авсан мөртлөө баярлаж талархахын оронд тусалсан хүндээ гомдоллох.]
• 물이 너무 맑으면 고기가 아니 모인다 : 사람이 지나치게 결백하고 올바르면 그 사람 주변에 친구나 동료가 많지 않다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) УС ХЭТЭРХИЙ ТУНГАЛАГ БОЛ ЗАГАС ЦУГЛАДАГГҮЙ; ЦЭНГЭГ УСАНД ЗАГАС ТОГТДОГГҮЙ: хэтэрхий шулуун шударга хүнд найз нөхөд олон байдаггүй.]
• 미끄러진 김에 쉬어 간다 : 잘못된 기회를 이용하여 어떤 적절한 행동을 하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХАЛЬТИРЧ УНАСАН ДЭЭРЭЭ АМРААД ЯВАХ; СОХОРСОН БИШ ЗАВШИНА: таагүй хэрэг явдлыг ашиглан зөв зохистой алхам хийх.]
• 물에 빠진 놈 건져 놓으니까 내 봇짐 내라 한다 : 남에게 큰 도움을 받고서도 그 고마움을 모르고 도리어 도와 준 사람을 원망한다. [ӨӨХ ӨГСӨН ХҮНТЭЙ ӨГЛӨӨ БОСООД ЗАРГАЛДАХ: бусдаас маш их тус дэмжлэг авсан мөртлөө баярлаж талархахын оронд тусалсан хүндээ гомдоллох.]
• 낳은 정보다 기른 정이 더 크다 : 기르고 양육해 준 사랑이, 낳아 준 사랑보다 크고 소중하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ТӨРҮҮЛСЭН ЭЛБЭРЭЛЭЭС ХҮМҮҮЖҮҮЛСЭН ЭЛБЭРЭЛ ИЛҮҮ ИХ БАЙХ: өсгөж хүмүүжүүлж өгсөн хайр, төрүүлсэн хайраас илүү эрхэм чухал байх.]
• 내 손에 장을 지지겠다 : 모진 일을 담보로 해서 자기가 옳다는 것을 장담하다. [ЧӨТГӨР НАМАЙГ АВАГ: ямар нэг муу зүйлийг барьцаалан өөрийн зөв гэдгийг батлан хэлэх.]
• 내 얼굴에 침 뱉기 : 남에게 해를 입히려 하다가 오히려 자기가 해를 입게 된다는 말. [ӨӨДӨӨ ШИДСЭН ЧУЛУУ ӨӨРИЙН ТОЛГОЙ ДЭЭР: бусдад хор хүргэх гэж байгаад эсэргээр өөрөө хохироно гэсэн үг.]
• 따 놓은 당상 : 어떤 일이 확실해서 계획된 대로 틀림없이 진행될 것임을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗАСЧ ТАВЬСАН ХООЛ: ямар нэгэн зүйл бат найдвартай учир төлөвлөсний дагуу гарцаагүй өрнөх болно.]
• 친구 따라 강남 간다 : 하고 싶지 않거나 하려고 하지 않은 일을 다른 사람에게 이끌려 자기도 하게 된다. [(ШУУД ОРЧ.) НАЙЗАА ДАГАЖ ГАННАМ ЯВАХ; ЧИ ҮХВЭЛ БИ ҮХНЭ: хийхийг хүсээгүй болон хийх гээгүй зүйлийг бусад хүнд чирэгдэн хийхээр болох.]
• 사람의 마음은 하루에도 열두 번 : 사람의 마음은 매우 변하기 쉬움을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХҮНИЙ СЭТГЭЛ ӨДӨРТ 12 УДАА: хүний сэтгэл санаа хувирахад маш амархан гэсэн утгатай үг.]
• 사람이 죽으란 법은 없다 : 아무리 어려운 상황에 놓여도 살아 나갈 방법이 생긴다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХҮН ҮХ ГЭСЭН ХУУЛЬГҮЙ; АМЬД ХҮН АРГАТАЙ, АРГАЛЫН ГАЛ ЦОГТОЙ: хичнээн хэцүү байдалд орсон ч амьдрах арга олдоно.]
• 사위는 백 년 손이라 : 사위는 영원한 손님이라는 뜻으로, 사위는 장인ㆍ장모에게 언제나 소홀히 대할 수 없는 존재임. [ХҮРГЭН ХҮН МӨНХИЙН ЗОЧИН: хүргэн хүн мөнхийн зочин гэсэн утгатай үг бөгөөд хадам аав ээжийн хувьд хүргэн хүн хэзээ ч анхаарал халамж дутааж болохгүй хүн юм.]
• 너는 용빼는 재주가 있느냐 : 자기는 특별한 재주도 없이 남을 험담하는 사람을 핀잔하는 말. [ЧИ ТИЙМ АЙХТАР МУНДАГ АВЪЯАС БИЛЭГТЭЙ ЮМУУ: өөрөө онцгой авьяасгүй мөртлөө бусдыг хорон үгээр иддэг хүнийг буруушаах үг.]
• 너하고 말하느니 개하고 말하겠다 : 말의 뜻을 잘 알아듣지 못하는 상대를 비꼬는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЧАМТАЙ ЯРЬСНААС НОХОЙТОЙ ЯРЬСАН НЬ ДЭЭР; ЧАМД ХЭЛСНЭЭС ХАДАНД ХАШГИРСАН НЬ ДЭЭР: юмны утгыг сайн ойлгодоггүй хүнийг егөөдсөн үг.]
• 팔이 안으로 굽는다 : 자신에게 가까운 사람 또는 관계된 일에 유리하게 편드는 것을 이르는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ГАР ДОТОГШОО НУГАЛАРДАГ: өөрт ойр дотно хүнд юмуу өөртөө холбоотой зүйлд онцгойлон анхаарал хандуулахыг зүйрлэж хэлсэн үг.]
• 호랑이 없는 골에 토끼가 왕 노릇 한다 : 뛰어난 사람이 없는 곳에서 보잘 것 없는 사람이 세력을 얻으려 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БАРГҮЙ ГАЗАР ТУУЛАЙ ХААН БОЛОХ : БУРХАНГҮЙ ГАЗАР БУМБА ГАЛЗУУРАХ: суут хүнгүй газар шалихгүй хүн ч хүч нөлөө олохыг эрмэлзэнэ.]
• 호랑이도 제 말 하면 온다 : 다른 사람에 관해 이야기를 하는데 공교롭게 그 사람이 나타나는 경우를 이르는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БАР Ч ГЭСЭН ӨӨРИЙНХ НЬ ТУХАЙ ЯРЬХАД ИРДЭГ: бусдын талаар ярьж байхад санаандгүй тэр хүн гарч ирэх тохиолдлыг илэрхийлсэн үг.]
• 호랑이를 그리려다가 강아지[고양이]를 그린다 : 어떤 일을 시작할 때 크고 훌륭하게 하려고 했으나 처음과 달리 끝은 초라하고 엉뚱하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БАР ЗУРАХ ГЭЭД ГӨЛӨГ ЗУРАХ: ТЭРЭГНИЙ ГОЛ ХИЙХ ГЭЖ БАЙГААД ШҮДНИЙ ЧИГЧЛҮҮР ХИЙХ, НУУХЫГ НЬ АВАХ ГЭЖ БАЙГААД НҮДИЙГ НЬ СОХЛОХ: ямар нэгэн юмыг эхлэн хийхдээ хамаагүй том санаж, эхлэлээсээ өөрөөр төгсгөл нь олиггүй муу болох.]
• 호랑이를 잡으려다가 토끼를 잡는다 : 어떤 일을 시작할 때 크고 훌륭하게 하려고 했으나 처음과 달리 끝은 초라하고 엉뚱하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БАР БАРИХ ГЭЭД ТУУЛАЙ БАРИХ: ямар нэгэн юмыг эхлэн хийхдээ хамаагүй том санаж, эхлэлээсээ өөрөөр төгсгөл нь олиггүй муу болох.]
• 삼십육계 줄행랑이 제일[으뜸] : 어렵고 힘든 일이 닥쳤으나 당장 그 일을 해결할 수 없을 때 일단 잠시 그 상황에서 몸을 피하는 것이 좋다는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ГУЧИН ЗУРГААН АРГААР ЗУГТАХ НЬ ХАМГИЙН САЙН: хүнд хэцүү зүйл тулгаран түүнийг шийдвэрлэх боломжгүй үед ямартай ч түр зуур тэр нөхцөл байдлаас зайлж холдох нь зүйтэй.]
• 친 사람은 다리 오그리고 자도 맞은 사람은 다리 펴고 잔다 : 남에게 피해를 준 사람은 마음이 불안하지만 피해를 당한 사람은 오히려 마음이 편하다. [(ШУУД ОРЧ.) ЦОХИСОН ХҮН ХӨЛӨӨ АТИРЧ УНТДАГ БОЛ ЦОХИУЛСАН ХҮН ХӨЛӨӨ ТЭНИЙЛГЭН УНТДАГ: бусдад хохирол учруулсан хүний сэтгэл тавгүй байх боловч хохирол амссан хүн нь харин ч тайван байх.]
• 치마 밑에 키운 자식 : 남편이 없이 키운 과부의 자식. [(ШУУД ОРЧ.) БАНЗЛЫН ДООРОО ӨСГӨСӨН ХҮҮХЭД; ӨНЧИН ХҮҮХЭД, БУТАЧ ХҮҮХЭД, ЭЦЭГГҮЙ ХҮҮХЭД: нөхөргүй өсгөсөн бэлбэсэн эмэгтэйн үр хүүхэд.]
• 치마가 열두 폭인가 : (비꼬는 말로) 다른 사람의 일에 간섭하고 참견함을 뜻하는 말. [(ШУУД ОРЧ.) БАНЗАЛ НЬ АРВАН ХОЁРЫН ӨРГӨНТЭЙ ЮМ УУ ДАА; ХҮНИЙ ХЭРЭГТ ХОШУУ ДҮРЭХ: (шоглосон үг) өөр хүний ажилд хөндлөнгөөс оролцохыг илэрхийлсэн үг.]
• 코를 잡아도 모르겠다 : 무슨 일이 일어나도 모를 정도로 매우 어두운 것을 뜻하는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ХАМРЫГ НЬ АТГАСАН Ч МЭДЭХЭЭРГҮЙ: ямар нэгэн зүйл тохиолдсон ч мэдэхээргүй, хав харанхуй байх гэсэн утгатай үг.]
• 새벽 봉창 두들긴다 : (비유적으로) 갑자기 뜻밖의 말이나 행동을 한다. [(ШУУД ОРЧ) ҮҮРЭЭР ЦОНХ ТОГШИХ: (зүйрл) гэнэт санаанд оромгүй үг ба үйлдэл хийх.]
• 누이 좋고 매부 좋다 : 어떤 일이나 상황이 서로에게 다 이롭고 좋다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЭГЧ САЙН БОЛ ХҮРГЭН АХ САЙН: ямар нэг ажил болон нөхцөл байдал харилцан сайн зохицох.]
• 믿는 도끼에 발등 찍힌다 : 잘될 것이라고 생각한 일이 잘되지 않거나 믿었던 사람이 배신을 하여 해를 입다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) НАЙДСАН СҮХ ӨСГИЙ ЦАВЧИНА. "ТЭЖЭЭСЭН БЯРУУ ТЭРЭГ ЭВДЭНЭ": найдаж байсан ажил талаар болох буюу итгэж байсан хүн нүүр буруулах]
• 밑구멍으로 호박씨 깐다 : 겉으로는 점잖고 의젓하나 남이 보지 않는 곳에서는 엉뚱한 짓을 한다. [гаднаас нь харахад намбалаг, сүрхий хэрнээ бусдад харагдахгүй газар овилгогүй үйлдэл хийх.]
• 미운 일곱 살 : 어린아이들은 일곱 살을 전후로 부모 말을 잘 듣지 않고 말썽을 많이 일으킨다는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ДЭГГҮЙ ДОЛООН НАС: балчир хүүхдүүд долоон нас хүрэх буюу өнгөрөх үедээ эцэг эхийнхээ үгийг сонсохгүй сахилгагүйтдэг гэсэн үг.]
• 밑으로 호박씨 깐다 : 겉으로는 아닌 척하면서 남이 보지 않는 곳에서는 좋지 않은 짓을 하다. [ГАДНАА ГЯЛАНЦАГ ДОТРОО ПАЛАНЦАГ, ДУУГҮЙ ХҮНИЙ ДООДОХ НОЙТОН: гаднаа худал дүр эсгэдэг хэрнээ бусдын нүднээс далдуур муу зүйл хийх.]
• 눈 뜨고 도둑맞는다 : 번번이 알면서도 속거나 손해를 본다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХАРСААР БАЙГААД ХУЛГАЙД АЛДАХ: мэдсээр байж мэхлэгдэх буюу хохирол амсах.]
• 눈이 보배다 : 한 번 본 것은 잊지 않을 정도로 뛰어나다. [нэг харсан зүйлээ мартдаггүй маш гаргууд.]
• 뒷간과 사돈집은 멀어야 한다 : 뒷간이 나쁜 냄새가 나기 때문에 멀리 있을수록 좋은 것처럼 사돈집 사이에는 말이 나돌기 쉬우므로 서로 멀어야 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЖОРЛОН БОЛОН ХУДЫН ГЭРЭЭС ХОЛ БАЙХ ХЭРЭГТЭЙ: УУЛ УРСЫН ОЙР НЬ УРАГ ТӨРЛИЙН ХОЛ НЬ: бие засах газар муухай үнэртэй учир хол байвал сайны адил худын хооронд элдэв яриа гарах нь амархан тул хол байх тусмаа сайн.]
• 뒷간에 갈 적 마음 다르고 올 적 마음 다르다 : 자기 일이 급할 때는 간절히 매달리다가 일을 무사히 다 마치고 나면 모른 체한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) БИЕ ЗАСАХ ГАЗАР РУУ ЯВАХ СЭТГЭЛ ӨӨР, ИРЭХ СЭТГЭЛ ӨӨР: өөрийн хэрэг маш яаралтай үед гуйж зүүгдэж байснаа ажлаа бүтээсний дараа мэдэхгүй дүр эсгэх.]
• 어느 장단에 춤추랴 : 의견이 너무 많아서 어떤 것을 따를지 난처함을 뜻하는 말. [ХЭНИЙХ НЬ ҮГИЙГ ДАГАХАА МЭДЭХГҮЙ БАЙХ: дэндүү олон саналын алийг нь дагахаа мэдэхгүй төвөгтэй байдалд орсныг хэлсэн үг.]
• 백 번 듣는 것이 한 번 보는 것만 못하다 : 듣기만 하는 것보다는 직접 보는 것이 확실하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗУУН УДАА СОНСОХ, НЭГ УДАА ҮЗСЭНД ХҮРЭХГҮЙ; МЯНГА СОНСОХООР НЭГ УДАА ҮЗ: байнга сонссоноос нүдээрээ үзсэн нь баттай.]
• 어르고 뺨 치다 : 사람을 그럴듯한 말로 구슬려서 해를 입히다. [(ШУУД.) АРГАДААД ХАЦРЫГ НЬ АЛГАДАХ: хүнийг үнэмшилтэй үгээр урхидаж хохирол амсуулах.]
• 어머니 배 속에서 배워 가지고 나오다 : 태어날 때부터 이미 알고 있다. [(ШУУД ОРЧ.) ЭХИЙН ГЭДСЭНД БАЙХААСАА СУРААД ГАРЧ ИРЭХ: төрөхөөсөө авахуулаад хэдийнээ мэдэж байх.]
• 누울 자리 봐 가며 발을 뻗어라 : 어떤 일을 할 때는 그 결과를 미리 생각하고 시작하라는 말. [ХЭРЭЭ МЭДЭЖ ЯВ БЯРАА МЭДЭЖ ЯВ: ямар нэг зүйлийг хийхдээ түүний үр дүнг урьдчилан бодож үзээд эхэл гэсэн үг.]
• 만 리 길도 한 걸음으로 시작된다 : 아무리 큰일이라도 작은 일에서부터 시작된다. [(ХАДМАЛОРЧ.) АРВАН МЯНГАН БЭЭРИЙН ЗАМ Ч НЭГ АЛХМААС ЭХЭЛДЭГ: хичнээн агуу үйл хэрэг байлаа ч бага зүйлээс эхэлдэг.]
• 만나자 이별 : 서로 만나자마자 곧 헤어짐을 뜻하는 말. [УУЛЗМАГЦ САЛАХ: хоорондоо уулзаад удалгүй салах явдлыг илэрхийлдэг үг.]
• 뛰어 보았자 부처님 손바닥 : 무엇을 하거나 도망치려고 해도 크게 벗어날 수 없다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХИЧНЭЭН ГҮЙГЭЭД Ч БУРХАНЫ АЛГАН ДОР: ямар нэг юм хийх буюу зугтах гэсэн ч нэг их хол явж чадахгүй байх.]
• 품 안의 자식 : 자식이 어렸을 때는 부모의 뜻을 따르지만 자라서는 제 뜻대로 행동하려 한다는 말. [(ШУУД.) ЭНГЭР ДОТОРХ ҮР: үр хүүхэд бага балчир байхдаа эцэг эхийнхээ үгэнд ордог ч том болоод дураараа амьдрах гэдэг хэмээх үг.]
• 타고난 팔자 : 태어날 때부터 지니고 있어 평생 영향을 미치는 좋거나 나쁜 운명. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ТӨРӨЛХИЙН ХУВЬ ЗАЯА; ХУВЬ ТАВИЛАН, ЗАЯА ТӨӨРӨГ: төрөхөөсөө авхуулан эзэмшиж төрсөн насан турш нөлөө үзүүлэх сайн, муу хувь заяа.]
• 우물가에 애 보낸 것 같다 : 누군가가 매우 걱정이 되어 마음이 불안하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХУДАГ РУУ ХҮҮХДЭЭ ЯВУУЛСАН МЭТ: хэн нэгэнд маш их санаа зовон, сэтгэл түгшүүртэй байх.]
• 매도 먼저 맞는 놈이 낫다 : 어차피 겪어야 할 일이라면 아무리 어렵고 괴롭더라도 먼저 당하는 편이 낫다. [ЗОВЛОНГИЙН ТҮРГЭН НЬ ДЭЭР: нэгэнт үзэж туулах ёстой зүйл бол хичнээн хэцүү зовлонтой байлаа ч эртхэн үзсэн нь дээр.]
• 등잔 밑이 어둡다 : 가까이 있는 것을 오히려 잘 알기 어렵다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ДЭНЛҮҮНИЙ ДООРХИ ХАРАНХУЙ: ойр байгаа зүйл нь харин ч эсрэгээрээ сайн мэдэхэд хэцүү байх.]
• 없는 놈이 찬밥 더운 밥을 가리랴 : 자기가 아쉽거나 급할 때는 좋고 나쁨을 가리지 않는다. [(ШУУД ОРЧ.) ЮУ Ч ҮГҮЙ БАЙЖ ХҮЙТЭН БУДАА ХАЛУУН БУДААГ ЯЛГАХ; ОРГҮЙГЭЭС ОХИНТОЙ НЬ: өөрөө харамссан юмуу яарсан үедээ сайхан муухайг ялгахгүй.]
• 두 손뼉이 맞아야 소리가 난다 : 무슨 일이든 두 편에서 뜻이 맞아야 이루어질 수 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) ХОЁР ГАРЫН АЛГА НИЙЛЖ БАЙЖ ДУУ ГАРДАГ: ямар ч ажил байсан хоёр талаас санаа нэгдэж байж биелэнэ.]
• 엎드려 절 받기 : 생각이 없던 상대방에게 자기 스스로 요구하여 대접을 받음. [ХҮЧЭЭР ХҮНДЛҮҮЛЭХ: нөгөө хүнийх нь санаанд ч ороогүй байтал өөрөө шаардаж хүндэтгүүлэх явдал.]
• 엎어진 김에 쉬어 간다 : 잘못된 상황을 좋은 기회로 잘 활용한다. [(ШУУД ОРЧ.) БҮДЭРЧ УНАХ ДАЛИМДАА АМРААД ЯВАХ; СОХОРСОН БИШ ЗАВШИВ: бүтэлгүйтсэн байдлыг сайхан боломж болгон ашиглах.]
• 십 년 세도 없고 열흘 붉은 꽃 없다 : 권력이나 부귀영화가 오래 계속되지 못하다. [ХҮНД МЯНГАН ӨДРИЙН САЙХАНГҮЙ, ЦЭЦЭГТ ЗУУН ӨДРИЙН ӨНГӨГҮЙ: эрх мэдэл ба эд баялаг удаан үргэлжилж чадахгүй.]
• 색시가 고우면 처갓집 외양간 말뚝에도 절한다 : 아내가 좋으면 아내 주위의 보잘것없는 것까지 좋게 보인다는 말. [(ШУУД ОРЧ) ЭХНЭР САЙХАН БОЛ ХАДМЫНХАА МАЛЫН САРАВЧНЫ ГАДСАНД Ч МӨРГӨНӨ: эхнэртээ хайртай бол эхнэрийн ойр хавийн ялихгүй зүйл ч гэсэн сайхан харагдана гэсэн үг.]
• 토끼 둘을 잡으려다가 하나도 못 잡는다 : 욕심을 부려 한꺼번에 여러 가지 일을 하려 하면 모두 제대로 이루지 못한다. [ХОЁР ТУУЛАЙ ХӨӨГӨӨД ХООСОН ХОЦРОХ: нэг дор олон зүйл хийх гэж шунаглан зүтгэх юм бол алийг нь ч олигтой гүйцэтгэж чадахгүй.]
• 듣는 것이 보는 것만 못하다 : 아무리 여러 번 들어도 직접 보는 것이 더 낫다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) СОНСОХ НЬ ҮЗЭХИЙГ ГҮЙЦЭХГҮЙ; МЯНГА СОНСОХООР НЭГ УДАА ҮЗ: хэчнээн олон удаа сонссон ч шууд нүдээр харах нь илүү дээр.]
• 드는 정은 몰라도 나는 정은 안다 : 정이 드는 것은 드는 줄 모르게 들지만 정이 떨어질 때는 확실하게 알 수 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) ДОТНОСОХ СЭТГЭЛ МЭДЭГДДЭГГҮЙ Ч ХӨРӨХ СЭТГЭЛ МЭДЭГДЭНЭ: өөрөө ч мэдэлгүй хэн нэгэнд дотно болдог ч харин сэтгэл хөрч байгааг сайн мэдэрч болно.]
• 오뉴월 감기는 개도 아니 걸린다[앓는다] : (놀리는 말로) 여름에 감기에 걸리는 사람은 변변치 못하다. [(ШУУД ОРЧ.) ТАВ ЗУРГААДУГААР САРЫН ХАНИАДЫГ НОХОЙ Ч ХҮРЭХГҮЙ: (шоолсон үг) зун ханиад хүрдэг хүн бол эрүүл чийрэг хүн биш.]
• 평안 감사도 저 싫으면 그만이다 : 아무리 좋은 일이라도 당사자가 좋아하지 않으면 억지로 시킬 수 없다. [хичнээн сайхан зүйл ч гэсэн холбогдогч талын сэтгэлд нийцэхгүй бол юу ч биш.]
• 공것이라면 양잿물도 먹는다 : 공짜라면 무엇이든지 가리지 않는다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ҮНЭГҮЙ Л ГЭВЭЛ ХОРТОЙ УС Ч ЗАЛГИХАД БЭЛЭН: үнэгүй л гэсэн бол юу ч байсан авдаг зантай хүн.]
• 떡 본 김에 제사 지낸다 : 우연히 얻은 좋은 기회에 하려고 했던 일을 한다. [ЛАМ ОЛДСОН ДЭЭР МӨРГӨӨД АВАХ: санамсаргүй олдсон сайхан завшааныг ашиглан хийх гэж бодож явсан зүйлээ гүйцэлдүүлэх.]
• 받아 놓은 당상 : 어떤 일이 조금의 틀림도 없이 확실하게 보이는 경우. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗАСЧ ТАВЬСАН ХООЛ: ямар нэг зүйл өчүүхэн ч алдаа мадаггүй баттай байх тохиолдол.]
• 핑계 없는 무덤이 없다 : 아무리 큰 잘못을 저지른 사람도 그것을 변명하고 이유를 붙일 수 있다. [(ШУУД ОРЧ.) ШАЛТГААН БАЙХГҮЙ БУЛШ БАЙДАГГҮЙ: хэдий их буруу зүйл үйлдсэн хүн ч гэсэн түүнийгээ тайлбарлаж, шалтгаан тоочиж болдог.]
• 밥 먹을 때는 개도 안 때린다 : 아무리 잘못을 했어도 음식을 먹고 있을 때에는 때리거나 혼내지 말아야 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХООЛЛОЖ БАЙХАД НЬ НОХОЙГ Ч ЗОДОЖ БОЛОХГҮЙ: хичнээн алдаа хийсэн ч хоол идэж байхад нь зодох болон загнахгүй байх хэрэгтэй.]
• 약에 쓰려도 없다 : 어떤 것이 조금도 없다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЭМЭНД ХЭРЭГЛЭХ Ч ЮМ АЛГА: ямар нэгэн зүйл бага ч гэсэн алга байх.]
• 우물 안 개구리[고기] : 넓은 세상을 알지 못하거나 보는 눈이 좁아서 자기만 잘난 줄 아는 사람. [ХУДГИЙН МЭЛХИЙ: хорвоо дэлхий уужим гэдгийг олж харах чадваргүй, ухаан богино, зөвхөн өөрийгөө дөвийлгөн сайрхагч хүн.]
• 천 리도 지척이라 : 멀리 떨어져 있어도 정이 깊으면 가깝게 느껴지고 사귀게 된다는 말. [(ШУУД ОРЧ.) МЯНГАН БЭЭРЧ ОЙРХОН: бие хичнээн хол ч сэтгэл байвал дотносон нийлж найзалж болно гэсэн утгатай үг.]
• 방귀 뀐 놈이 성낸다 : 잘못을 저질러 놓고 오히려 남에게 화를 낸다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) УНГАСАН ХҮН УУРЛАХ: өөрөө буруу хэрэг хийчихээд бусдад уурлах.]
• 앉은 자리에 풀도 안 나겠다 : 사람이 몹시 쌀쌀맞고 냉정하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) СУУСАН ГАЗРААС НЬ ӨВС Ч УРГАХГҮЙ: хүн маш хүйтэн хөндий байх.]
• 말로는 못할 말이 없다 : 실제로 행동을 하지 않거나 책임이 없는 말은 쉽게 할 수 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ҮГЭЭР БОЛ ХЭЛЖ БОЛОХГҮЙ ҮГ БАЙДАГГҮЙ; ХЭЛЭХ АМАРХАН, ХИЙХ ХЭЦҮҮ: бодитоор үйл хөдлөл хийхгүй байх юмуу хариуцлагагүй үг нь хэлэхэд амархан.]
• 한 귀로 듣고 한 귀로 흘린다 : 다른 사람의 말을 대충 듣는다. [НЭГ ЧИХЭЭРЭЭ СОНСОЖ НӨГӨӨ ЧИХЭЭРЭЭ ГАРГАХ: бусдын үгийг тоомсоргүй сонсох.]
• 부모 말을 잘 들으면 자다가도 떡이 생긴다. : 부모의 말을 잘 듣고 순종하면 좋은 일이 생긴다. [эцэг эхийнхээ үгэнд сайн орж дуулгавартай байвал сайн хэрэг тохиолдоно.]
• 똥 누고 밑 아니 씻은 것 같다 : 어떤 일의 마무리나 뒤처리가 깔끔하게 되지 않아 마음에 불편함이 남다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БААЧИХААД БӨГСӨӨ АРЧААГҮЙ МЭТ: ямар нэг ажил хэргийг цэгцтэй сайхан дуусгаж чадаагүйгээс сэтгэл таагүй үлдэх.]
• 불알 두 쪽밖에는 없다 : 가진 것이 아무 것도 없다. [авч эзмэшсэн юмгүй байх.]
• 불알을 긁어 주다 : 남에게 잘 보이려고 살살 아첨을 하다. [бусдад сайн харагдахын тулд бага багаар бялдуучлах.]
• 도둑을 맞으려면 개도 안 짖는다 : 운수가 나쁘면 모든 것이 제대로 되지 않는다. [ХУЛГАЙЧИЙГ УГТАХАД НОХОЙ Ч ХУЦАХГҮЙ: хувь заяа муу байвал бүх зүйл бүтэлгүйтдэг.]
• 두었다가 국 끓여 먹겠다 : (놀리는 말로) 써야 할 것을 쓰지 않고 가지고 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) ХАДГАЛЖ БАЙГААД ШӨЛ БУЦАЛГАЖ УУХ: (шоол) хэрэглэх ёстой зүйлийг хэрэглэхгүй байлгах.]
• 똥 묻은 개가 겨 묻은 개 나무란다 : 자기는 더 큰 잘못이나 결점이 있으면서 도리어 남의 작은 잘못을 흉본다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БААС НААЛДСАН НОХОЙ, БУДААНЫ ХАЛЬС НААЛДСАН НОХОЙГ ӨӨЛӨХ; ӨӨРИЙН ТОЛГОЙ ДЭЭРХ БУХЛЫГ ХАРАХГҮЙ, ӨРӨӨЛИЙН ТОЛГОЙ ДЭЭРХ ӨВСИЙГ ХАРАХ: өөрөө илүү буруутай атлаа бусдын өчүүхэн бурууг өөлөх.]
• 호랑이 굴에 가야 호랑이 새끼를 잡는다 : 원하는 결과를 얻으려면 그에 마땅한 일을 해야 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БАРЫН ҮҮРЭНД ОЧИЖ БАЙЖ БАРЫН ЗУЛЗАГЫГ БАРИХ: хүссэн үр дүндээ хүрье гэвэл түүнтэй нийцсэн хичээл зүтгэл хийх хэрэгтэй.]
• 우는 아이 젖 준다 : 어떤 것을 구하고 싶으면 자기가 요구해야 한다. [АВАХ ХҮН ТОНГОЙДОГ: ямар нэгэн зүйлийг авахыг хүсвэл өөрөө гуйх хэрэгтэй.]
• 선무당이 사람 잡는다[죽인다] : 능력도 없으면서 함부로 나서다가 큰일을 저지르게 된다. [(ШУУД ОРЧ.) ШИНЭ БӨӨ ХҮН БАРИХ: (зүйрл.) сайн чадахгүй хэрнээ хамаагүй оролцож байж том хэрэг тарих.]
• 날아가는 새도 떨어뜨린다 : 권력이나 영향력이 매우 크다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) НИСЧ БАЙГАА ШУВУУГ Ч УНАГААХ: эрх мэдэл, хүч нөлөө маш их болохыг илэрхийлсэн үг.]
• 혹 떼러 갔다 혹 붙여 온다 : 자기의 부담을 덜려고 하다가 다른 일까지도 맡게 된 경우를 뜻하는 말. [(ШУУД.) УРАА АВАХУУЛАХААР ЯВААД, УР НААГААД ИРЭХ: өөрийн ачаа үүргийг хөнгөлөх гэж байгаад өөр зүйлийг хүртэл хариуцах болсон тохиолдлыг илэрхийлдэг үг.]
• 번갯불에 콩 구워[볶아] 먹다 : 참을성 없이 매우 조급하게 굴다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АЯНГЫН ГЯЛБААНД БУУРЦАГ ШАРЖ ИДЭХ; ЯАРВАЛ ДААРНА: тэвчээргүйгээр маш их давчдах.]
• 눈이 저울이라 : 눈으로 보고 짐작한 것이 저울에 단 것처럼 딱 들어맞는다는 말. [нүдээр харж барагцаалсан зүйл жинлүүрээр хэмжсэн мэт яг таарах гэсэн үг.]
• 죄짓고 못 산다 : 죄를 지으면 마음이 불편하므로 죄를 짓지 말고, 이미 지은 죄는 용서를 받아야 한다는 말. [гэм хийвэл сэтгэл тайван байж чадахгүй тул гэм хийж болохгүй, нэгэнт хийсэн буруу зүйлийн тухайд уучлал гуйх хэрэгтэй гэсэн үг.]
• 중이 제 머리(를) 못 깎는다 : 자기가 자신에 관한 일을 해결하기는 어려운 일이어서 남의 손을 빌려야만 이루기 쉽다. [(ШУУД ОРЧ.) ЛАМ ӨӨРИЙНХӨӨ ҮСИЙГ ХУСЧ ЧАДАХГҮЙ: өөрийн холбогдолтой ажил хэргийг өөрөө шийдвэрлэхэд хүндрэлтэй учир бусдын тус дэмжлэгээр хийхэд хялбар байдаг.]
• 죽은 자식 나이 세기 : 이미 지나간 일은 다시 생각해 봐도 소용이 없음을 뜻하는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ҮХСЭН ХҮНИЙ НАСЫГ ТООЛОХ; ӨНГӨРСӨН БОРООНЫ ХОЙНООС ЦУВ НӨМРӨХ: нэгэнт болж өнгөрсөн зүйлийг хичнээн эргүүлж бодсон ч ямар ч үр ашиггүй болохыг илэрхийлдэг үг.]
• 소 닭 보듯 : 어떤 것을 무심하게 대하는 모양. [(ШУУД ОРЧ.) ҮХЭР ТАХИА ХАРЖ БАЙГАА МЭТ: ямар нэг зүйлд хайхрамжгүй хандах байдал.]
• 티끌 모아 태산 : 아무리 작은 것이라도 모이고 모이면 나중에 큰 덩어리가 됨을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ТООС ШОРООГ ЦУГЛУУЛЖ ӨНДӨР УУЛЫГ; ГАНЦААС АТГА ДҮҮРНЭ ЧИМХЭЭС АТГА ДҮҮРНЭ: хичнээн жижигхэн зүйл ч гэсэн хуримтлуулбал хожим том зүйл болдог гэсэн утгатай үг.]
• 간에 붙었다 쓸개에 붙었다 하다 : 자기에게 이익이 되도록 이편이 되었다 저편이 되었다 하다. [УЛААНЫГ ХАРЖ УРВАЖ, ШАРЫГ ХАРЖ ШАРВАХ: өөрийн эрх ашгийн төлөө нэг бол энэ тал, нэг бол нөгөө тал болж явах.]
• 곡식 이삭은 익을수록[잘될수록] 고개를 숙인다 : 교양이 있고 덕이 높은 사람일수록 다른 사람 앞에서는 겸손하다. [ИХ МӨРӨН ДӨЛГӨӨН, ЭРДЭМТЭЙ ХҮН ДАРУУ: хүн эрдэм мэдлэгтэй буянтай байх тусмаа бусад хүний өмнө даруу төлөв байдаг.]
• 달리는 말에 채찍질 : 기세가 한창 좋을 때 더 힘을 가하는 것. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ДАВХИЖ БАЙГАА МОРИЙГ ТАШУУРДАХ, ТАШУУР ӨГӨХ: хүч нөлөө сайн эрчимтэй үед илүү хүч нэмэх гэсэн үг.]
• 죽은 뒤에 약방문 : 일이 잘못된 후에야 뒤늦게 그에 대한 대책을 생각함을 뜻하는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ҮХСЭН ХОЙНО ЭМ; ӨНГӨРСӨН БОРООНЫ ХОЙНООС ЦУВ НӨМРӨХ: ажил хэрэг бүтэлгүйтсэний дараа оройтон арга чарга бодох хэмээх утгатай үг.]
• 개구리 올챙이 적 생각 못 한다 : 지위나 형편이 과거에 비하여 나아진 사람이 과거의 어려움을 기억하지 아니하고 자신이 원래부터 잘난 듯이 뽐내다. [ӨЧИГДРИЙН ӨНДӨГ ӨНӨӨДРИЙН АНГААХАЙ: албан тушаал, нөхцөл байдал нь хуучинтайгаа харьцуулахад сайжирсан хүн өнгөрсөн хүнд бэрх цаг үеэ мартаж анхнаасаа сүрхий мундаг байсан мэт аашлахыг хэлдэг үг.]
• 강물도 쓰면 준다 : 무엇이 아무리 풍부해도 마구 낭비하면 안 된다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ГОЛЫН УС Ч ХЭРЭГЛЭВЭЛ ТАТАРДАГ: ямар нэгэн зүйл хэдий арвин ч гэсэн гамгүй хэрэглэж болохгүй.]