• 공은 공이고, 사는 사다. : 국가나 사회, 단체, 집단 등에 관한 일과 개인에 관한 일은 엄격하게 구분해야 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АЛБА БОЛ АЛБА АМЬ БОЛ АМЬ: улс, нийгэм, байгууллага, бүлэг зэрэгтэй холбоотой ажил хэрэг болон хувийн ажил хэргийг чанд хатуу ялгаж салгах хэрэгтэй.]
• 개밥에 도토리 : 따돌림을 받아서 사람들 사이에 끼지 못하는 사람을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) НОХОЙН ИДҮҮРТ ТУУЛАЙН БӨӨР МОДНЫ САМАР: (зүйрлэсэн) хүмүүст шоовдорлогдон олны дунд орж чадахгүй байгаа хүн.]
• 곪으면 터지는 법 : 원한이나 갈등과 같은 나쁜 감정이 쌓이면 터지게 마련임을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ИДЭЭЛСЭН БОЛ ХАГАРДАГ НЬ ЖАМ: хорсол буюу зөрчилдөөн мэтийн таагүй сэтгэлийн хөдөлгөөн хураагдвал тэсрэх нь гарцаагүй байдгийг илэрхийлсэн үг.]
• 무자식 상팔자 : 자식이 없는 것이 오히려 걱정이 없어 마음이 편함을 뜻하는 말. [үр хүүхэдгүй байх нь санаа зовох юмгүй харин ч сэтгэл амар гэсэн утгатай үг.]
• 놓친 고기가 더 크다[커 보인다] : 지금 가지고 있는 것보다 이전 것이 더 좋은 것 같다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АЛДСАН МАХ ИЛҮҮ ТОМ ХАРАГДАХ: одоо өөрт буй зүйлээс өмнөх зүйл илүү сайхан санагдах.]
• 공것 바라면 이마[대머리]가 벗어진다 : (놀리는 말로) 이마가 벗어진 사람을 이르는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХООСОН ЮМ ГОРЬДВОЛ ТОЛГОЙ ХАЛЗРАНА: (шоол.) духнаасаа халзарсан хүнийг заах үг.]
• 공든 탑이 무너지랴 : 정성과 노력을 다하여 한 일은 그 결과가 헛되지 않다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХӨДӨЛМӨР ИХ ОРЖ БОСГОСОН СУВАРГА НУРДАГГҮЙ; ЭЗЭН ХИЧЭЭВЭЛ ЗАЯА ХИЧЭЭНЭ: их хүч хөдөлмөр, хичээл зүтгэл шаардаж бий болгосон зүйл хэзээ ч хоосон зүйл болж өнгөрдөггүй.]
• 걷기도 전에 뛰려고 한다 : 쉽고 작은 일도 할 수 없으면서 어렵고 큰 일을 하려고 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АЛХАЖ СУРААГҮЙ БАЙЖ ГҮЙХ ГЭХ; УС ҮЗЭЭГҮЙ БАЙЖ ХОРМОЙ ШУУХ. БЯРУУ БОЛООГҮЙ БАЙЖ БУХЫН ЯВДЛААР ЯВАХ: амар хялбар зүйлийг ч хийж сураагүй байж түүнээс хүнд хэцүүг хийх гэх.]
• 검은 머리 파뿌리 되도록[될 때까지] : 머리가 모두 희어지도록 늙을 때까지 오래오래. [ХАР ҮСЭЭ ЦАЙТАЛ: үсээ буурал болж хөгширтлөө, удаан хугацааны туршид.]
• 검은 데 가면 검어지고 흰 데 가면 희어진다 : 사람은 환경이나 주변 사람의 영향을 많이 받는다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХАР ГАЗРААР ЯВБАЛ ХАРЛАЖ ЦАГААН ГАЗРААР ЯВБАЛ ЦАЙХ; САЙНЫГ ДАГАВАЛ САРНЫ ГЭРЭЛ, МУУГ ДАГАВАЛ МОГОЙН ХОРЛОЛ: хүн хүрээлэн буй орчин болон ойр тойронд байгаа хүний нөлөөнд их автдаг гэсэн үг.]
• 겉과 속이 다르다 : 겉으로 드러내는 행동이나 생각이 마음 속 생각과 다르다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ГАДАР ДОТОР НЬ ӨӨР БАЙХ: гадагш илэрхийлж буй үйл хөдлөл болон бодол санаа нь дотоод сэтгэлээс нь өөр байх.]
• 겉 다르고 속 다르다 : 겉으로 드러내는 행동이나 생각이 마음 속 생각과 다르다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ГАДАР ДОТОР НЬ ӨӨР БАЙХ; ХҮНИЙ ЭРЭЭН ДОТРОО, МОГОЙН ЭРЭЭН ГАДНАА: гадагш илэрхийлж буй үйл хөдлөл болон бодол санаа нь дотоод сэтгэлээс нь өөр байх.]
• 공자 앞에서 문자 쓴다 : 자기보다 훨씬 유식한 사람 앞에서 아는 체한다. [ААВДАА АДУУ МАНАХЫГ ЗААХ: өөрөөсөө хавьгүй илүү мэдлэгтэй хүний өмнө мэддэг дүр үзүүлэх.]
• 공자 왈 맹자 왈 (하는 식) : (비유적으로) 실천은 없이 이론만을 고집하는 것을 뜻하는 말. [БЭЛЭН АМ ШАЛДАН ГУЯ: (зүйрл.) биеэр хийж гүйцэтгэхгүй зөвхөн онол ярьж зүтгэхийг хэлэх үг.]
• 경주 돌이면 다 옥석인가 : 좋은 것 가운데 나쁜 것도 섞여 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ГЁНЖҮГИЙН ЧУЛУУ Л БОЛ БҮГД ХАШ ЧУЛУУ ГЭЖ ҮҮ, УУЛЫН МОД УРТТАЙ Ч БОГИНОТОЙ Ч: сайн зүйл дунд муу зүйл ч холилдон байдаг.]
• 과부 설움은 홀아비가 안다 : 다른 사람의 힘든 처지는 그와 비슷한 일을 겪었거나 같은 처지에 있는 사람이 제일 잘 안다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) БЭЛЭВСЭН ЭХНЭРИЙН ЗОВЛОНГ БЭЛЭВСЭН ЭР Л МЭДНЭ: бусдын зовлонг түүнтэй адил төстэй зүйл тохиолдсон буюу ижил байдалд байгаа хүн л хамгийн сайн ойлгож мэднэ.]
• 고생 끝에 낙이 온다 : 어려운 일이나 고된 일을 겪은 뒤에는 반드시 즐겁고 좋은 일이 생긴다. [ЗОВСНЫ ЭЦЭСТ ЖАРГАХ: хүнд хэцүү зовлонг давж туулсны эцэст баяр хөөртэй сайхан явдал тохиолдоно.]
• 고생을 밥 먹듯 하다 : 자꾸만 고생을 하게 되다. [ЗОВЛОНГООР ДҮҮРЭН: байнга зовж зүдрэх.]
• 고생을 사서 하다 : 자신이 잘못한 탓으로 하지 않아도 될 고생을 하게 되다. [ЗОВЛОНГОО ӨӨРӨӨ ХАЙХ: өөрийн буруугаас болж зовохгүй зүйл дээр зовж зүдрэх.]
• 마파람에 게 눈 감추듯 : 음식 먹는 것을 매우 빨리. [(ХАДМАЛ ОРЧ) САЛХИНД ХАВЧ НҮДЭЭ ЦАВЧИХ МЭТ; ХАМ ХУМ ИДЭХ: хоол идэхдээ маш хурдан.]
• 고양이 개 보듯 : 사이가 매우 나빠서 서로 해칠 기회만 찾는 모양을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) МУУР, НОХОЙГ ШИРТЭХ МЭТ: хоорондоо таарамжгүйгээс муудалцах шалтаг хайж буй байдлыг илтгэсэн үг.]
• 고양이 만난 쥐 : 무서운 사람 앞에서 꼼짝 못함을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) МУУРТАЙ ТААРАЛДСАН ХУЛГАНА ШИГ: айж эмээдэг хүний өмнө хөдөлж ч чадахгүй байх явдал.]
• 고양이 세수하듯 : 얼굴에 물만 묻히고 세수를 마침을 뜻하는 말. [МУУР НҮҮРЭЭ УГААХЫН АДИЛ: хийсэн дүр үзүүлээд орхих явдал.]
• 고양이 쥐 생각 : 마음과는 달리 겉으로만 생각해 주는 척함을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХУЛГАНЫ ТӨЛӨӨ МУУР САНАА ЗОВОХ: дотроо бодож байгаачлан биш, гаднаа санаа тавьж байгаа мэт дүр үзүүлэх явдал.]
• 좋은 노래도 세 번 들으면 귀가 싫어한다 : 아무리 좋은 것이라도 지루하게 끌거나 자꾸 반복하면 싫어진다. [(ШУУД ОРЧ.) САЙХАН ДУУ Ч ГЭСЭН ГУРВАНТАА СОНСВОЛ ЧИХЭНД ЧИЙРТЭЙ: ямар сайхан зүйл ч гэсэн залхуутай удаашрах болон байнга давтагдвал дургүй хүрэх.]
• 좋은 일은 맞지 않아도 나쁜 일은 잘 맞는다 : 점을 치거나 어떤 예감이 들 때 좋은 일은 틀려도 나쁜 일은 다 들어맞는 것 같이 느껴진다. [(ШУУД ОРЧ.) САЙН ЗҮЙЛ НЬ ТААРАХГҮЙ ХИРНЭЭ МУУ ЗҮЙЛ НЬ ТААРДАГ: мэргэлэх ба ямар нэгэн зөн совин төрөхөд сайн зүйл нь таардаггүй хирнээ муу зүйл нь заавал таардаг мэт санагдах.]
• 귀에 걸면 귀걸이 코에 걸면 코걸이 : 어떤 일이나 사물이 둘러대기에 따라 이렇게도 되고 저렇게도 될 수 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЧИХЭНДЭЭ ЗҮҮВЭЛ ЭЭМЭГ ХАМРАНДАА ЗҮҮВЭЛ ХАМРЫН ЗҮҮЛТ: аливаа зүйл ба эд юм яаж хэрэглэхээсээ хамаараад ингэж ч тэгж ч ашиглаж болох.]
• 먹을 가까이하면 검어진다 : 악한 사람과 사귀면 그를 닮아 악하게 된다. [МУУГ ДАГАВАЛ МОГОЙН ХОРЛОЛ: муу хүнтэй нөхөрлөвөл түүнтэй адилхан муу, хорлонтой болно.]
• 마른하늘에 날벼락[생벼락] : 예상치 못하게 갑자기 당하는 재난. [ҮҮЛГҮЙ ТЭНГЭРЭЭС АЯНГА БУУХ: санаандгүй, гэнэт тулгарсан гамшиг.]
• 손바닥에 장을 지지겠다 : 상대방이 어떤 일을 하는 것에 대해 도저히 할 수 없을 것이라고 장담할 때 하는 말. [(ШУУД ОРЧ.) ГАРЫН АЛГАНДАА БОР ЦУУГ БОЛГОНО; ЯАСАН Ч ЧАДАХГҮЙ: эсрэг талын хүнээ ямар нэг зүйлийг яасан ч чадахгүй гэж баттай үзсэн тохиолдолд хэлдэг үг.]
• 눈에 콩깍지가 씌었다 : 사물을 정확하게 보지 못한다. [юмыг нарийн тодорхой харахгүй байх.]
• 언 발에 오줌 누기 : 잠깐 효과가 있을지는 모르나 그 효과가 오래가지도 않고 결국에는 오히려 상태가 더 나빠지는 일. [(ШУУД ОРЧ.) ХӨЛДСӨН ХӨЛ РҮҮ ШЭЭХ: удаан хугацааны бус, түрхэн зуурын үр дүн байж болох боловч эцэст нь харин ч эсрэгээр бүр муудах явдал.]
• 집 떠나면 고생이다 : 집을 떠나 돌아다니게 되면 고생스럽고 불편하기 마련이므로 제 집이 제일 좋다. [(ШУУД ОРЧ.) ГЭРЭЭС ГАРВАЛ ЗОВЛОН; ГЭРЭЭС ГАРВАЛ ГЭДЭС АЛДАНА: гэрээсээ гараад явбал зовлон, бэрхшээл их тулгарах нь мэдээж учир өөрийн гэр хамгийн сайхан.]
• 다 된 죽에 코 풀기 : 거의 다 된 일을 어이없이 망쳐 버리는 것. [ҮХРИЙН СҮҮЛЭН ДЭЭР ХУТГА: бараг бүтэж байсан ажлыг нураах.]
• 송충이는 솔잎을 먹어야 한다 : 자기 분수에 맞게 행동해야 한다. [(ШУУД ОРЧ.) НАРСНЫ ТӨӨЛҮҮР НАРСНЫ НАВЧ ИДЭХ ЁСТОЙ. ХӨНЖЛИЙНХӨӨ ХЭРЭЭР ХӨЛӨӨ ЖИЙХ: өөрийн хэр хэмжээнд тохирсон үйлдэл хийх хэрэгтэй.]
• 짚신도 제짝이 있다 : 보잘것없는 사람도 제짝이 있다. [(ШУУД ОРЧ.) СҮРЛЭН ШААХАЙ Ч ХОСТОЙ БАЙДАГ; ХОСООР АМЬДРАХ НЬ ХОРВООГИЙН ЖАМ: өчүүхэн хүн ч өөрийн хань ижил байдаг.]
• 옷은 새 옷이 좋고 사람은 옛 사람이 좋다 : 물건은 새것이 좋고 사람은 오래 사귀어 서로를 잘 알고 친밀한 사람이 좋다는 말. [ХҮНИЙ ХУУЧИН НЬ, ХУВЦАСНЫ ШИНЭ НЬ: эд юмны шинэ нь сайн, хүний удаан нөхөрлөж танил дотно болсон нь сайн гэсэн үг.]
• 찔러도 피 한 방울 안 나겠다 : 냉철하고 냉정해서 인정이라고는 없다. [(ШУУД ОРЧ.) ХАТГАСАН Ч ДУСАЛ ЦУС ГАРАХААРГҮЙ: (зүйрл.) энэрэлгүй хүйтэн, нинжин сэтгэлгүй.]
• 열을 듣고 하나도 모른다 : 아무리 들어도 깨달아 알지 못하여 어리석고 둔하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АРВЫГ СОНСООД НЭГИЙГ Ч МЭДЭХГҮЙ: хичнээн сонссон ч ухаарч ойлгохгүй мунхаг ба болхи.]
• 열 번 찍어 안 넘어가는 나무 없다 : 어떤 일이든 꾸준히 노력하면 이루지 못할 것이 없다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АРВАН УДАА ЦАВЧИХАД УНАХГҮЙ МОД БАЙДАГГҮЙ: ямар ч зүйл байсан тууштай хичээн зүтгэвэл бүтэхгүй зүйл байхгүй.]
• 차면 넘친다[기운다] : 너무 정도에 지나치면 도리어 불완전하게 된다. [ДҮҮРВЭЛ АСГАРДАГ: хэмжээнээсээ хэтрэх юм бол харин ч доголдол дутагдалтай болдог.]
• 굶기를 밥 먹듯 한다 : 자주 굶는다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХООЛ ИДЭХЭЭС ӨЛСӨХ НЬ ОЛОН БАЙХ: цатгалан байхаас өлсгөлөн байх нь их байх шахам байнга өлсөх.]
• 드는 줄은 몰라도 나는 줄은 안다 : 사람이나 재물 등이 붙는 것은 잘 드러나지 않아도 떨어지는 것은 쉽게 알 수 있다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) ДОТНОСОХ НЬ МЭДЭГДЭХГҮЙ Ч СЭТГЭЛ ХӨРӨХ НЬ МЭДЭГДЭНЭ: хүн ба эд зүйлд бий болж байгааг сайн мэдэхгүй боловч холдож байгааг амархан мэдэж болно.]
• 종로에서 뺨 맞고 한강에서[한강에 가서] 눈 흘긴다. : 욕을 당한 자리에서는 아무 말도 못 하고 뒤에 가서 불평한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЖУННУД ХАЦРАА АЛГАДУУЛЧХААД ХАНГАН ГОЛ ДЭЭР ИРЖ ХЯЛАЙН ХАРАХ, ДАВААНЫ ЦААНА ГАРААД ХУЦ ГЭХ: бусдад зэмлүүлж байх үедээ юу ч хэлж чадахгүй хэрнээ дараа нь бачимдах.]
• 때리는 시어머니보다 말리는 시누이가 더 밉다 : 겉으로는 위해 주는 체하면서 속으로는 해하고 헐뜯는 사람이 더 밉다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗОДДОГ ХАДАМ ЭЭЖЭЭС ЗОДОХЫГ БОЛИУЛАХ ГЭДЭГ ХАДАМ ЭГЧ ИЛҮҮ МУУХАЙ: гаднаа сайн дүр эсгэчихээд цаагуураа хүн муулж явдаг хүн бүр ч үзэн ядмаар.]
• 때린 놈은 다리 못 뻗고 자도 맞은 놈은 다리 뻗고 잔다 : 남에게 해를 입힌 사람은 마음이 불안하나 해를 입은 사람은 오히려 마음이 편하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗОДСОН ХҮН НЬ ХӨЛӨӨ ЖИЙГЭЭД УНТАЖ ЧАДАХГҮЙ Ч ЗОДУУЛСАН ХҮН НЬ ХӨЛӨӨ ЖИЙГЭЭД УНТДАГ: бусдад гай, төвөг учруулсан хүний сэтгэл нь зовж шаналж байхад, харин хохирсон хүн нь сэтгэл амар байдаг.]
• 고기는 씹어야 맛이요, 말은 해야 맛이라 : 고기를 씹어야 그 맛을 알 수 있는 것처럼 할 말은 마음에 두지 않고 다 하는 것이 좋다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) МАХЫГ ЗАЖИЛВАЛ АМТТАЙ, ҮГИЙГ ХЭЛВЭЛ ТУСТАЙ: махыг зажлахаас нааш жинхэнэ амтыг нь мэддэггүй шиг хэлэх үгээ сэтгэлдээ хадгалаад байлгүй бүгдийг нь хэлсэн нь дээр гэсэн үг.]
• 고기도 저 놀던 물이 좋다 : 익숙한 환경이나 가까운 사람이 편하고 좋다. [ДАССАН ОРЧИН БУЮУ ТАНИЛ ДОТНО ХҮН АМАР, ТААТАЙ: дассан газрын даавуу зөөлөн.]
• 찬물도 위아래가 있다 : 어떤 일이건 순서가 있으니 그 순서를 지켜야 한다. [(ШУУД ОРЧ.) ХҮЙТЭН УСАНД Ч ДЭЭР ДООР ГЭЖ БИЙ; ХҮН АХТАЙ, ДЭЭЛ ЗАХТАЙ: ямар ч ажил байсан дэс дараа гэж байдаг учир тэр дарааллыг сахих ёстой.]
• 도둑이 제 발 저리다 : 지은 죄가 있으면 자연히 마음이 조마조마해진다. [ГЭМТ ХҮН ГЭЛБЭЛЗЭНЭ: гэмтэй зүйл хийсэн хүн өөрийн эрхгүй тавгүйтэн байж яддаг.]
• 도마에 오른 고기 : 꼼짝할 수 없이 위험한 상황에 처하다. [ХАВХАНД ОРСОН ХУЛГАНА ШИГ БОЛОХ: хөдлөх аргагүй, аюултай нөхцөл байдалд орох.]
• 참을 인 자 셋이면 살인도 피한다 : 아무리 분한 일이 있어도 끝까지 참으면 화를 면할 수 있다. [(ШУУД ОРЧ.) ТЭВЧЭЭРТЭЙ ГУРВАН ХҮН БАЙВАЛ АЛУУРЧИН Ч ЗУГТАНА: хичнээн уур хүрмээр, гомдолтой зүйл тохиолдсон ч тэвчиж чадвал гай зовлонгоос мултарч чадна гэсэн үг.]
• 참새가 방앗간을 그저 지나랴 : 자기가 좋아하거나 자기에게 이익이 되는 일을 보고 그냥 지나가지 못한다. [(ШУУД ОРЧ.) БОЛЖМОР БУДААНЫ ТАВИУР ДЭЭГҮҮР ЗҮГЭЭР ӨНГӨРДӨГГҮЙ: өөрийн дуртай юм уу эсвэл өөрт ашигтай зүйл байвал зүгээр өнгөрч чадахгүй байх.]
• 참새가 황새걸음 하면 다리가 찢어진다 : 자기의 처지나 능력을 생각하지 않고 분수에 넘치는 일을 하다가는 낭패를 보거나 해를 입게 된다. [(ШУУД ОРЧ.) БОЛЖМОР ӨРӨВТАС ШИГ АЛХВАЛ ХӨЛӨӨ УРНА; ХЭРЭЭ ГАЛУУ ДУУРАЙЖ ХӨЛӨӨ ХӨЛДӨӨХ: өөрийн боломж бололцоог мэдэхгүй хэрээсээ хэтэрсэн зүйл хийж байгаад алдах буюу хохирох.]
• 속 빈 강정 : 겉만 그럴듯하고 실속은 없음. [ГАДНАА ГЯЛАНЦАГ, ДОТРОО ПАЛАНЦАГ: (зүйрл) гаднаасаа гайгүй харагдах боловч доторх нь хоосон.]
• 손바닥을 뒤집는 것처럼 쉽다 : 어떤 일을 하는 것이 매우 쉽다. [(ШУУД ОРЧ.) ГАРЫН АЛГАА УРВУУЛАХ МЭТ ХУРДАН, ШУУРХАЙ, ТҮРГЭН: ямар нэгэн зүйлийг хийх нь туйлын амар хялбар.]
• 친구는 옛 친구가 좋고 옷은 새 옷이 좋다 : 오래 사귄 친구일수록 정이 깊어서 좋다. [ХҮНИЙ ХУУЧИН НЬ, ХУВЦАСНЫ ШИНЭ НЬ: удаан нөхөрлөсөн анд илүү дотно учраас сайхан байдаг.]
• 발 없는 말이 천 리 간다 : 한 번 한 말은 순식간에 멀리 퍼진다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХӨЛГҮЙ МОРЬ МЯНГАН БЭЭР ЯВАХ; МУУ ҮГ МОДОН УЛААТАЙ: (зүйрл.) амнаас гарсан үг хормын зуур холын хол тардаг.]
• 순풍에 돛을 달다 : 일이 어려움이나 문제가 없이 뜻한 바대로 순조롭게 잘 진행되다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЗӨӨЛӨН САЛХИНД ДАРВУУЛ УЯХ: ажил хэрэг, асуудал хүндрэлгүй болдгоороо хэвийн, саадгүй үргэлжлэх.]
• 구슬이 서 말이라도 꿰어야 보배 : 아무리 훌륭하고 좋은 것이라도 쓸모 있게 만들어 놓아야 가치가 있음을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) СУВД ГУРВАН ШИРХЭГ БАЙСАН Ч ХЭЛХЭЖ БАЙЖ ЭРДЭНЭ: хичнээн гайхамшигтай сайхан зүйл ч гэсэн хэрэглэж болох зүйл хийж байж үнэ цэнээ олно.]
• 시작한 일은 끝을 보라 : 일단 시작한 일은 끝까지 해야 한다는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЭХЭЛСЭН БОЛ ТӨГСГӨЛИЙГ НЬ ҮЗ; ЭХЭЛБЭЛ ДУУСГА; АЖИЛ ХИЙВЭЛ ДУУСТАЛ, ДАВС ХИЙВЭЛ УУСТАЛ: нэгэнт эхэлсэн ажлаа дуустал хийх хэрэгтэй гэсэн үг.]
• 바늘 가는 데 실 간다 : 사이가 긴밀해서 언제나 함께 다닌다. [ЗҮҮ ЯВСАН ГАЗАРТ УТАС ЯВДАГ, ҮЙ ЗАЙГҮЙ: харьцаа холбоо нь дотно учраас хэзээд хамт явдаг.]
• 천 길 물속은 알아도 한 길 사람의 속은 모른다 : 사람의 속마음은 알기가 매우 어렵다. [(ШУУД ОРЧ.) МЯНГАН МЕТР ГҮН УСНЫ ДОТОРХЫГ МЭДЭЖ БОЛОХ Ч, НЭГ ХҮНИЙ ДОТОРХЫГ МЭДЭХГҮЙ; ХҮНИЙ ЭРЭЭН ДОТРОО, МОГОЙН ЭРЭЭН ГАДНАА: хүний дотоод сэтгэлийг мэдэх нь маш их хэцүү.]
• 천 냥 빚도 말로 갚는다 : 말만 잘하면 어려운 일이나 불가능해 보이는 일도 해결할 수 있다. [(ШУУД ОРЧ.) МЯНГАН ЛАНГИЙН ӨРИЙГ Ч НЭГ ҮГЭЭР ДАРАХ: сайн хэлж ярьж чадвал хичнээн хэцүү хэрэг, боломжгүй зүйлийг ч шийдвэрлэж чадна.]
• 천 리 길도 한 걸음부터 : 아무리 큰 일도 처음에는 작은 일부터 시작되듯이 무슨 일이나 그 일의 시작이 중요하다는 말. [(ШУУД ОРЧ.) МЯНГАН БЭЭР ЗАМ Ч НЭГ АЛХМААС: ямар ч агуу том ажил хэрэг жижиг зүйлээс эхэлдгийн адил, тэр ажил хэргийн эхлэл гэдэг маш чухал гэсэн үг.]
• 백지 한 장도 맞들면 낫다 : 쉬운 일이라도 서로 도우면 훨씬 쉽다. [амархан ч гэсэн хамтарч хийвэл илүү хялбар]
• 싸움 끝에 정이 붙는다 : 싸움을 통하여 서로 지니고 있던 나쁜 감정이나 오해를 풀어 버리면 오히려 가까워진다. [(ШУУД ОРЧ.) ЗОДООНЫ ТӨГСГӨЛД НИНЖИН СЭТГЭЛ: хэрэлдэж зодолдсоноор хоорондын буруу ойлголцлууд үгүй болж харин эсрэгээр дотносдог.]
• 썩어도 준치 : 원래 가치가 있는 것은 낡거나 좋지 않은 상태가 되어도 어느 정도 가치가 있음을 뜻하는 말. [ХУУЧИРСАН Ч ҮНЭ ЦЭНЭТЭЙ, МУУДСАН Ч ҮНЭ ЦЭНЭТЭЙ: угийн үнэ цэнэтэй зүйл хуучирч муудсан ч ямар нэг хэмжээнд үнэ цэнэтэй байхыг илэрхийлдэг үг.]
• 앉을 자리 봐 가면서 앉으라 : 모든 일을 바르게 판단하고 눈치 있게 행동하라는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) СУУХ ГАЗРАА ХАРЖ БАЙЖ СУУ: бүх юмыг зөв дүгнэн шийдвэрлэж, нарийн мэдрэмжтэй хөдөлж хий гэсэн үг.]
• 앉을 자리 설 자리를 가리다[안다] : 눈치가 빠르게 자기가 해야 할 일을 잘 판단하고 분간하다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) СУУХ ГАЗАР, ЗОГСОХ ГАЗРАА МЭДЭХ: маш гярхай, өөрийн хийх ёстой зүйлээ сайн дүгнэн шийдвэрлэж ялгах.]
• 아는 것이 병[탈] : 정확하지 못하거나 분명하지 않은 지식은 오히려 걱정거리가 될 수 있다는 말. [(ШУУД ОРЧ) МЭДЭХ НЬ ӨВЧИН: нарийн тодорхой биш мэдлэг харин ч эсрэгээр санаа зовох асуудал болж болно.]
• 아는 놈 당하지 못한다 : 일이나 상황을 잘 알고 덤비는 상대는 이길 수 없다. [(ШУУД ОРЧ) МЭДДЭГ ХҮН ЧАДУУЛНА ГЭЖ ҮГҮЙ: ажил хэрэг, нөхцөл байдлын талаар сайн мэдэж байгаа хүнийг ялж чадахгүй.]
• 앓느니 죽지 : 수고를 조금 덜 하려고 남을 시켜서 만족스러운 결과를 얻지 못하는 것보다 힘이 들더라도 자기가 직접 해서 만족스러운 결과를 얻는 편이 더 낫다. [(ШУУД ОРЧ.) ӨВДСӨНӨӨС ҮХСЭН НЬ; ЗАР, ЗАРСАН ХОЙНОО ӨР: бие амар байх гэж бусдыг зарж сэтгэл дундуур үлдсэнээс, ядарч зовсон ч гэсэн өөрөө хийж сэтгэл хангалуун байх нь дээр гэсэн үг.]
• 앓던 이가 빠진 것 같다 : 문젯거리나 걱정거리가 없어져서 속이 시원하다. [(ШУУД ОРЧ.) ӨВДӨЖ БАЙСАН ШҮД УНАХ МЭТ: асуудал, зовлон алга болж дотор онгойж хөнгөрөх.]
• 암탉이 운다 : 가정에서 여자가 남자를 제쳐 놓고 집안을 휘두른다. [(ШУУД ОРЧ) ЭМ ТАХИА ДОНГОДОХ: айлын эмэгтэй эрэгтэйгээ захирч хамаг хэргийг мэдэх гэсэн утга.]
• 암탉이 울면 집안이 망한다 : 가정에서 아내가 남편을 제쳐 놓고 집안일에 나서고 참견하면 일이 잘 안 된다. [(ШУУД ОРЧ) ЭМ ТАХИА ДОНГОДВОЛ ОРОН ГЭР СҮЙРНЭ: айлын эхнэр нөхрийнхөө өмнүүр орж хошуу дүрвэл айл өөдлөн дэвжихгүй.]
• 약은 빚내어서라도 먹어라 : 사람에게 건강이 제일 중요하니 약을 지어 먹는 데에 돈을 아깝게 여기지 말고 제때에 먹어야 한다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ЭМИЙГ ӨР ТАВИАД Ч ГЭСЭН УУХ ХЭРЭГТЭЙ: хүнд эрүүл мэнд хамгийн чухал учир эм авч уухдаа мөнгө хэмнэлгүй, тухайн үед нь уух хэрэгтэй гэсэн үг.]
• 약은 쥐가 밤눈 어둡다 : 남이 보기에 약은 사람도 허점이나 약점이 있다. [ОВЖИН ХУЛГАНА ХАРАНХУЙД СОХОР: бусдын харахад овжин сэргэлэн хүнд ч сул тал байдаг гэсэн утга]
• 구관이 명관이다 : 무슨 일이든 경험이 많거나 익숙한 사람이 더 잘하는 법이다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХУУЧИН ТҮШМЭЛ САЙН ТҮШМЭЛ: ямар ч зүйл байсан гэсэн туршлага ихтэй буюу дадсан хүн илүү сайн нь гарцаагүй.]
• 어른 말을 들으면 자다가도 떡이 생긴다 : 어른이 시키는 대로 하면 여러 가지로 이익이 된다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) АХМАДЫН ҮГИЙГ СОНСВОЛ УНТАЖ БАЙГААД Ч ДДОГТОЙ БОЛНО; ААВЫН СУРГААЛ АЛТ, ЭЭЖИЙН СУРГААЛ ЭРДЭМ: ахмад хүний хэлсэнээр хийвэл олон талаар тус болно.]
• 돈은 있다가도 없어지고 없다가도 생기는 법이라 : 재물은 돌고 도는 것이므로 재물의 있고 없음에 너무 얽매이지 말라는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) МӨНГӨ БАЙЖ БАЙГААД АЛГА БОЛДОГ, БАЙХГҮЙ БАЙГААД БИЙ БОЛДОГ ЖАМТАЙ: мөнгө хөрөнгө гэдэг хэзээд бий болж бас алга болдог зүйл тул мөнгөнд хэтэрхий бүү авт гэсэн утгатай үг.]
• 개도 주인을 알아본다 : 개도 자기 주인의 은혜를 아는데, 하물며 사람으로서 남에게 받은 은혜를 잊는 것을 꾸짖어 이르는 말. [НОХОЙ ХҮРТЭЛ ЭЗНЭЭ ТАНЬДАГ: нохой ч гэсэн өөрийн эзний ач тусыг мэддэг байхад хүн байтлаа бусдын ач тусыг мартах явдлыг зэмлэж хэлсэн үг.]
• 바닥 다 보았다 : 다 없어지고 남아 있지 않다. [(ХАДМАЛ ОРЧ) ЁРООЛЫГ ХАРСАН: бүгд алга болон үлдээгүй байх.]
• 고양이 쥐 어르듯 : 상대편을 제 마음대로 하는 모양을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХУЛГАНААР ТОГЛОХ МУУР МЭТ; МУУРАНДАА БОЛ НААДАМ ХУЛГАНАДАА БОЛ ҮХЭЛ: эсрэг этгээдийг өөрийн дураар хөдөлгөх явдал.]
• 뜻이 있는 곳에 길이 있다 : 어떠한 일을 하려는 의지가 있다면 그 일을 이룰 수 있는 방법이 생긴다. [ХҮСЭЛ БАЙВАЛ АРГА ЗАМ НЬ БАЙДАГ: ямар нэгэн зүйлийг хийж бүтээе гэсэн хүсэл эрмэлзэл байвал арга зам нь мөн тийнхүү байдаг гэсэн утгтатай үг.]
• 궁지에 빠진 쥐가 고양이를 문다 : 아무리 약자라도 매우 어려운 처지가 되면 평소에는 없던 힘을 내어 반항한다. [БУЛАНД ШАХАГДСАН ХУЛГАНА МУУРЫГ ХАЗАХ: хичнээн сул дорой хүн ч хэцүү байдалд орсон үед өөрт баймгүй их хүчээр сөрөн тэмцэх.]
• 개 팔자가 상팔자 : 놀고 있는 개가 부럽다는 뜻으로, 일이 매우 바쁘고 힘들 때 넋두리로 하는 말. [тоглож буй нохой атаархмаар гэсэн утгаар туйлын завгүй, хэцүү үед ганцаар үглэн ярих үг.]
• 귀여운 자식 매로 키운다 : 자식이 귀할수록 매로 때려서라도 버릇을 잘 가르쳐야 한다. [ӨХӨӨРДӨМ ХҮҮХДЭЭ САВААГААР ӨСГӨНӨ: үр хүүхэд эрхэм нандин байх тусам саваагаар ороолгоод ч болтугай зөв хэв зуршлыг зааж сургах хэрэгтэй гэсэн үг.]
• 제사보다 젯밥에 정신이 있다 : 맡은 일에는 정성을 들이지 않으면서 자기 이익을 차리는 데에만 마음을 두다. [хариуцсан ажлаа анхаарахгүй байж өөрт ашигтай зүйлийг гүйцэлдүүлэхэд санаа тавих.]
• 그물을 벗어난 새 : 매우 위험하거나 어려운 상황에서 벗어났을 때 하는 말. [ТОРНООСОО ГАРСАН ШУВУУ ШИГ: ихэд аюултай буюу хүнд хэцүү байдлаас чөлөөлөгдсөн үед хэлэх үг.]
• 그물에 걸린 고기[새/토끼] 신세 : 매우 위험하거나 어려운 상황에서 어쩔 수 없을 때 하는 말. [ТОРОНД ОРСОН ЗАГАС ШИГ: ихэд аюултай буюу хүнд хэцүү нөхцөл байдалд орж, ямар ч арга чарга байхгүй үед хэлэх үг.]
• 닭 쫓던 개 지붕[먼산] 쳐다보듯 : 노력하여 하던 일이 실패하자 실망해 기운을 잃은 모양. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ТАХИА ХӨӨЖ БАЙСАН НОХОЙ ДЭЭВЭР(АЛСЫН УУЛ) ШИРТЭХ МЭТ: хичээж хийсэн зүйл нь талаар болсонд харамсаж урвайсан байдал.]
• 울 수 없으니까 웃는다 : 생각하지 못하고 낭패를 보아서 너무 놀라고 어이가 없다. [НААШ ХАРЖ ИНЭЭН ЦААШ ХАРЖ УЙЛАХ: санамсаргүй төвөгтэй байдалд орж дэндүү гайхан хэлэх үггүй болох.]
• 울며 겨자 먹기 : 싫은 일을 억지로 하다. [дургүй ажлаа хүчээр хийх.]
• 누워서 떡 먹기 : 매우 하기 쉬운 일을 뜻하는 말. [АЛГА УРВУУЛАХТАЙ АДИЛ: хийхэд маш амар зүйл.]
• 집도 절도 없다 : 가진 집이나 재산도 없이 여기저기 떠돌아다닌다. [ОРОХ ОРОН, ООЧИХ АЯГАГҮЙ: гэр орон, эд хөрөнгө ч үгүй энэ тэрүүгээр хэрэн явах.]
• 개 고양이 보듯 : 사이가 매우 나빠서 서로 해칠 기회만 찾는 모양을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) ХОНЬ ЧОНО ШИГ: туйлын таарамж муутай тул харилцан бие биедээ хор хөнөөл учруулах боломж шалтаг хайх гэсэн үг.]
• 개 눈에는 똥만 보인다 : 평소에 좋아하거나 관심이 있는 것만 보이는 것을 놀리며 이르는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) НОХОЙНЫ НҮДЭНД БААС Л ХАРАГДАХ: зөвхөн жирийн үед дуртай, сонирхдог зүйлээ харах байдлыг шоолж хэлсэн үг.]
• 개같이 벌어서 정승같이 쓴다 : 돈을 벌 때에는 열심히 수고하며 벌고, 쓸 때에는 깨끗하고 보람 있게 쓰다. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) НОХОЙ ШИГ ЗҮТГЭЖ АМЬТАН ШИГ ХЭРЭГЛЭХ: мөнгийг шаргуу, эрчимтэй ажиллаж олоод, хэрэглэхдээ зөв цэвэр, үр дүнтэй зарах.]
• 개 닭 보듯 : 서로 무심하게 보는 모양을 뜻하는 말. [(ХАДМАЛ ОРЧ.) НОХОЙ ТАХИА ХАРСАН МЭТ: харилцан үл тоомсорлосон байдалтай байх явдал.]